Friday, June 27, 2025

1. (B) 'The uneven development has led to the growth of regionalism in India.' Discuss. 'అసమాన అభివృద్ధి భారతదేశంలో ప్రాంతీయవాదం పెరుగుదలకు దారి తీసింది.' చర్చించండి.

 

Here is a 1000-word essay on the topic:
"The Uneven Development has Led to the Growth of Regionalism in India"

Introduction

India, a land of diversity, is marked by differences in language, culture, and socio-economic development. While the Constitution envisions a unified and egalitarian society, the reality of uneven development across states and regions has led to growing sentiments of regionalism. Regionalism in India reflects the demand for recognition, resources, autonomy, and often results from perceived neglect or exploitation by the central or state governments. While regionalism can sometimes strengthen local identities and governance, it can also challenge national integration and lead to political instability.

Understanding Uneven Development in India

Uneven development refers to the asymmetric growth of different regions in terms of:

  • Economic prosperity
  • Infrastructure
  • Education and healthcare
  • Employment opportunities
  • Industrial and agricultural growth

Post-Independence, India adopted a planned model of development, aiming for balanced growth. However, certain regions like Maharashtra, Gujarat, Tamil Nadu, Karnataka, Punjab, and Delhi witnessed faster economic progress, while others like Bihar, Odisha, Jharkhand, North-East states, and parts of Central India lagged behind.

This disparity widened over decades, creating a sense of deprivation and marginalization among underdeveloped regions, fueling regionalism.

Types of Regionalism in India

  1. Demand for Separate Statehood

    • Telangana Movement (from Andhra Pradesh, 2014)
    • Gorkhaland Movement (West Bengal)
    • Vidarbha demand (Maharashtra)

  2. Autonomy Movements

    • Kashmir’s special status under Article 370 (revoked in 2019)
    • Naga movement demanding autonomy
    • Bodoland agitation in Assam

  3. Inter-State Disputes

    • Cauvery water dispute (Karnataka vs Tamil Nadu)
    • Border disputes between Maharashtra and Karnataka, Assam and Mizoram

  4. Son of the Soil Movements

    • Maharashtra Navnirman Sena (MNS) demanding jobs for local Maharashtrians
    • Anti-migrant sentiments in Assam, Meghalaya, and Mumbai

How Uneven Development Fuels Regionalism

1. Economic Inequality

Some states attract more investment, industries, and jobs, leading to better infrastructure and incomes. Others struggle with poverty and unemployment. For instance, Bihar and Uttar Pradesh have high out-migration due to poor job opportunities, while Maharashtra and Gujarat draw massive internal migrants.

This fosters resentment, both among the migrants who feel neglected and the host communities who feel overburdened.

2. Political Neglect

Perceived lack of attention from the central or state governments towards certain regions leads to alienation. The people of North-East India often feel excluded from national priorities, leading to identity-based regionalism.

3. Language and Cultural Identity

Uneven development also means some languages and cultures receive more institutional support. This can result in movements to protect local language, script, or culture, as seen in Tamil Nadu’s opposition to Hindi imposition or the Manipuri script revival movement.

4. Resource Disparities

States rich in natural resources (like Jharkhand, Chhattisgarh, Odisha) often witness exploitation by external companies while locals remain poor. This has led to tribal insurgency and Naxalite movements, forms of extreme regionalism.

5. Education and Awareness

In developed regions, people are more educated and aware of their rights, leading to organized demands for more autonomy or fair share in resources, such as Punjab's river water share or Delhi’s demand for full statehood.

Impact of Regionalism

Positive Effects:

  • Strengthens local governance and cultural pride
  • Leads to better resource allocation if demands are addressed wisely
  • Encourages federalism and decentralization

Negative Effects:

  • Threatens national unity and causes internal instability
  • Triggers violent movements and insurgencies
  • Hampers inter-state cooperation and resource sharing
  • Distracts from national priorities

Steps Taken to Address Regionalism

  1. Reorganization of States

    • Linguistic and administrative reorganization in 1956 and later, including formation of Chhattisgarh (2000), Jharkhand (2000), and Telangana (2014).

  2. Special Category Status & Funds

    • States like North-Eastern states, Himachal Pradesh, and Uttarakhand have received special status and extra funds from the Centre.

  3. Backwards Region Grant Fund (BRGF)

    • Aimed at addressing regional imbalances by funding development in underdeveloped districts.

  4. Inter-State Councils and Zonal Councils

    • Mechanisms to ensure dialogue and cooperation among states.

  5. Schemes like PMGSY, Aspirational Districts Programme

    • Focus on infrastructure, health, education in backward areas.

What More Needs to Be Done?

  • Balanced Federalism: Empowering states with more control over finance and planning.
  • Inclusive Growth Policies: Special economic zones in backward states, investment incentives, education hubs.
  • Better Center-State Dialogue: Regular discussions to address grievances and build trust.
  • Cultural Sensitivity: Promoting all regional languages and cultures equally in media and education.
  • Migration Management: Skill development in source states and better integration policies in host states.

Conclusion

India's strength lies in its unity amidst diversity. However, uneven development threatens this fabric by fostering regionalism that often manifests in demands for separation, autonomy, and identity assertion. While regional aspirations are not inherently negative, they must be addressed through equitable development, inclusive governance, and cooperative federalism. Only then can India move towards becoming a truly integrated and just society, where every region feels represented and respected.

Here are powerful Memory Techniques to remember the essay:

“Uneven Development has led to the Growth of Regionalism in India” – designed especially for Group 1 preparation.



---


🧠 1. Acronym Method – "E-RIPE"


Use this to remember how uneven development leads to regionalism:


👉 E-RIPE


E – Economic inequality (rich vs poor states)


R – Resource exploitation (tribal, forest-rich regions exploited)


I – Identity assertion (language, culture, script)


P – Political neglect (lack of representation)


E – Educational awareness (leads to activism, demands)



🧩 Use the phrase: "E-RIPE banana of regionalism" 🍌

(RIPE = mature = explosion of regional demands)



---


🎭 2. Story Technique – “The Angry States Club”


Imagine:


> There is a club called “Angry States Club”.

Telangana is shouting: “I want my own house!” (separate state).

Tamil Nadu says, “Don’t force Hindi on me!” (language pride).

Jharkhand screams: “You took my coal, gave me no job!”

North-East says: “We are ignored in your party!”

Maharashtra says: “Only locals get the jobs here!”




All states feel unequal, and that's how regionalism is born.


🧠 Club = India, Angry States = Regionalism due to Uneven Development



---


🪜 3. Ladder Technique – 5 Steps from Development to Division


Visualize a ladder 🪜 going downward into regionalism:


1. Unequal Development



2. Economic Disparity



3. Resentment Builds



4. Demands for Autonomy/Statehood



5. Regionalism Emerges




🧠 Call it the "Downward Ladder of Disunity"



---


🧠 4. Mind Hook Technique – "Development is the Parent, Regionalism is the Angry Child"


If development is given equally, the child (region) is happy.


If some kids get more food (resources) and others are hungry, the angry child (region) starts fighting, shouting, or even leaving the house.

That’s regionalism caused by uneven development.



🧠 Visual = Family Fight = Regional Demands



---


🌀 5. Trigger Words for Quick Revision (Rapid Fire)


Say these trigger words to activate full recall:


Word Meaning


Telangana Separate state due to neglect

Gorkhaland Statehood demand

Cauvery Inter-state water dispute

Hindi Language-based opposition

North-East Felt ignored, asked for autonomy

Naxalism Result of exploitation in mineral-rich poor states

MNS Son of the Soil movement

Article 370 Regional autonomy



Just memorizing these keywords in order can help you reconstruct the essay in exams.


----------Here are the Rapid Revision Notes in both English and Telugu for the essay:

“Uneven Development has led to the Growth of Regionalism in India”



---


🧠 🔁 Rapid Revision – English Version


🔹 Definition


Uneven Development = Imbalanced growth between regions.


Regionalism = Loyalty to one’s region, demanding more rights, autonomy, or statehood.




---


🔹 Key Causes (Acronym: E-RIPE)


Code Cause Meaning


E Economic Inequality Rich vs poor states – job and investment disparity

R Resource Exploitation Tribal, mineral-rich areas underdeveloped

I Identity Assertion Language, culture-based movements

P Political Neglect North-East, border areas feel excluded

E Educational Awareness Activism, local leadership grows




---


🔹 Examples of Regionalism


Telangana – Formed due to neglect


Gorkhaland – Demand in West Bengal


Kashmir (370) – Autonomy issue


MNS in Maharashtra – Anti-migrant jobs movement


Cauvery Dispute – Karnataka vs Tamil Nadu


Bodoland, Nagaland – Ethnic-based autonomy demands




---


🔹 Positive Impacts


Decentralized governance


Cultural pride


Attention to neglected regions



🔹 Negative Impacts


Threat to unity


Violent movements


Inter-state rivalry




---


🔹 Government Solutions


State Reorganization


Backward Region Funds


Aspirational District Programme


Zonal/Interstate Councils




---


🔹 Conclusion


Regionalism = Effect, Uneven Development = Cause


Balanced development is key to national unity.




---


📘 రాపిడ్ రివిజన్ – తెలుగు వెర్షన్


🔹 ** నిర్వచనం**


అసమాన అభివృద్ధి = రాష్ట్రాల మధ్య అభివృద్ధిలో తేడాలు


ప్రాంతీయవాదం = తన ప్రాంతం కోసం గుర్తింపు, స్వయం పాలన కోరడం




---


🔹 ప్రధాన కారణాలు (సూత్రం: వీ-ప-ర-ఇ-అ)


సంకేతం కారణం వివరణ


వీ వనరుల దోపిడి ఖనిజాలు ఉన్నా ప్రజలు పేదవారు

ప పేదరికం నిరుద్యోగం, వలసలు

ర రాజకీయ నిర్లక్ష్యం నార్త్-ఈస్ట్, సరిహద్దు రాష్ట్రాలపై పట్టింపులేమి

ఇ ఇళ్లనుంచి వలసలు అభివృద్ధి రాష్ట్రాలపై ఒత్తిడి

అ అహంకార భాష, సంస్కృతి హిందీ వ్యతిరేకత, భాషా ఉద్యమాలు




---


🔹 ప్రాంతీయవాదం ఉదాహరణలు


తెలంగాణ – అభివృద్ధి లోపం వల్ల విడిపోయింది


గోర్చాలాండ్ – బెంగాల్‌లో ప్రత్యేక రాష్ట్ర డిమాండ్


జమ్మూ కాశ్మీర్ (ఆర్టికల్ 370) – స్వయం పాలన


మహారాష్ట్ర MNS – వలసకారులపై వ్యతిరేకత


కావేరి వివాదం – కర్ణాటక vs తమిళనాడు


బోడోలాండ్, నాగాలాండ్ – జాతి ఆధారిత డిమాండ్లు




---


🔹 ధనాత్మక ప్రభావాలు


స్థానిక పాలనకు ప్రాధాన్యత


భాషా, సంస్కృతుల గౌరవం


వెనుకబడిన ప్రాంతాలపై దృష్టి



🔹 ప్రతికూల ప్రభావాలు


జాతీయ సమైక్యతకు ముప్పు


హింసాత్మక ఉద్యమాలు


రాష్ట్రాల మధ్య వివాదాలు




---


🔹 ప్రభుత్వం తీసుకున్న చర్యలు


రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ


వెనుకబడిన ప్రాంతాల నిధులు


ఆకర్షణీయ జిల్లాల పథకం


జోనల్, ఇంటర్ స్టేట్ కౌన్సిల్లు




---


🔹 ఉపసంహారం


ప్రాంతీయవాదం = ఫలితం


అసమాన అభివృద్ధి = కారణం


సమగ్ర అభివృద్ధి ద్వారానే దేశ ఐక్యత సాధ్యపడుతుంది




---




---

ఇక్కడ మీకు కావలసిన అంశం "భారతదేశంలో అసమాన అభివృద్ధి ప్రాంతీయవాదాన్ని ఎలా పెంపొందించింది?" అనే విషయంపై 1000 పదాల తెలుగు వ్యాసం ఉంది. ఇది గ్రూప్ 1 మెయిన్స్‌కు కూడా వర్తిస్తుంది.



---


🏛️ భారతదేశంలో అసమాన అభివృద్ధి ప్రాంతీయవాదానికి దారితీసింది – వ్యాసం



---


ప్రస్తావన:


భారతదేశం అనేది భాషా, సంస్కృతి, భౌగోళిక వైవిధ్యాలతో కూడిన దేశం. ఐదేళ్ల ప్రణాళికల ద్వారా సమాన అభివృద్ధిని సాధించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నప్పటికీ, కొన్ని రాష్ట్రాలు వేగంగా అభివృద్ధి చెందగా, మరికొన్ని రాష్ట్రాలు ఆర్థికంగా వెనుకబడ్డాయి. ఈ అసమాన అభివృద్ధి ప్రాంతీయవాదం అనే భావనకు గణనీయంగా తావు ఇచ్చింది.


ప్రాంతీయవాదం అంటే ఒక నిర్దిష్ట ప్రాంతం ప్రజలు, తమ భాష, సంస్కృతి, ఆర్థిక అవకాశాలు, పరిపాలనలో భాగస్వామ్యం వంటి అంశాల్లో తమ ప్రాంతానికి ప్రత్యేక గుర్తింపు కావాలనుకోవడం.



---


🔍 భారతదేశంలో అసమాన అభివృద్ధి:


దేశంలోని అభివృద్ధిలో ఒకే విధంగా పురోగతి జరగలేదు.


ముంబయి, చెన్నై, బెంగళూరు, ఢిల్లీ లాంటి మెట్రో నగరాలు – అభివృద్ధి కేంద్రాలు.


బిహార్, ఒడిశా, ఛత్తీస్‌గఢ్, ఉత్తరాఖండ్, ఉత్తరపూర్వ రాష్ట్రాలు – వెనుకబడినవిగా ఉన్నాయి.


పారిశ్రామిక పెట్టుబడులు, రవాణా వ్యవస్థ, విద్య, ఆరోగ్య రంగాల్లో అభివృద్ధి ప్రాంతాల మధ్య చాలా తేడాలు ఉన్నాయి.


దీని వల్ల భిన్న రాష్ట్రాల ప్రజల్లో అసంతృప్తి మొదలై, ప్రత్యేక రాష్ట్రాల డిమాండ్లు, హక్కుల కోసం ఉద్యమాలు మొదలయ్యాయి.




---


🚩 భారతదేశంలో ప్రాంతీయవాదం రూపాలు:


1. ప్రత్యేక రాష్ట్రాల డిమాండ్లు


తెలంగాణ (2014లో ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి విడిపోయింది)


గోర్చాలాండ్ (పశ్చిమ బెంగాల్)


విదర్భ (మహారాష్ట్ర)




2. ఆత్మనిర్ణయ హక్కు ఉద్యమాలు


జమ్మూ కాశ్మీర్ – ఆర్టికల్ 370


నాగాలాండ్ – ప్రత్యేక గుర్తింపు


బోడోలాండ్ – అస్సాంలో ప్రత్యేక పాలన డిమాండ్




3. అంతర్-రాష్ట్ర వివాదాలు


కావేరి జలవివాదం (తమిళనాడు vs కర్ణాటక)


మహారాష్ట్ర – కర్ణాటక సరిహద్దు వివాదం




4. స్థానికత ("సన్ ఆఫ్ సాయిల్") ఉద్యమాలు


మహారాష్ట్ర నవనిర్మాణ సేన – స్థానికులకు ఉద్యోగాలు


అస్సాం – ఇతర రాష్ట్రాల నుండి వలసలు వద్దంటూ ఉద్యమం






---


❓ అసమాన అభివృద్ధి ఎందుకు ప్రాంతీయవాదానికి దారితీసింది?


✅ 1. ఆర్థిక అసమానతలు:


అభివృద్ధి చెందిన రాష్ట్రాల్లో పరిశ్రమలు, ఉద్యోగాలు ఎక్కువగా ఉండగా, వెనుకబడిన రాష్ట్రాల్లో నిరుద్యోగం, పేదరికం ఎక్కువ. దీనివల్ల అభివృద్ధి చెందిన రాష్ట్రాల్లోకి వలసలు ఎక్కువ అయ్యాయి – అది ఉభయ రాష్ట్రాల్లో అసంతృప్తికి దారితీసింది.


✅ 2. వనరుల దోపిడి:


ఆదివాసీ ప్రాంతాల్లో ఉన్న ఖనిజ సంపదను బయట నుండి వచ్చిన కంపెనీలు వినియోగిస్తున్నా, స్థానికులు పేదరికంలోనే ఉన్నారు. దీనివల్ల నక్సలిజం వంటి తీవ్ర ఉద్యమాలు పుట్టుకొచ్చాయి.


✅ 3. రాజకీయ నిర్లక్ష్యం:


ఉత్తరపూర్వ రాష్ట్రాల ప్రజలు తమ ప్రాంతాన్ని కేంద్ర ప్రభుత్వం పట్టించుకోవడం లేదని భావించడం. దీంతో వేరొక గుర్తింపు కోసం ఉద్యమాలు.


✅ 4. భాషా, సంస్కృతి అసమానత:


తెలుగు, తమిళం వంటి భాషలకు అధికారిక గుర్తింపు ఉంది. కానీ, కొన్నిచోట్ల స్థానిక భాషలు నిర్లక్ష్యం చేయబడుతున్నాయి. దీనివల్ల భాషాపై గర్వం, రక్షణ అనే దృష్టితో ఉద్యమాలు వచ్చాయి.


✅ 5. విద్య, చైతన్యం:


అభివృద్ధి చెందిన ప్రాంతాల్లో ప్రజలు చదువు, చైతన్యం వలన స్వయంగా ఉద్యమాలు చేస్తూ తమ హక్కులు కోరుతున్నారు (ఉదా: పంజాబ్ నీటి వివాదం, ఢిల్లీ పూర్తిస్థాయి రాష్ట్రంగా కావాలని డిమాండ్).



---


🎯 ప్రాంతీయవాదం ప్రభావాలు:


👍 ధనాత్మక దిశలు:


ప్రాంతీయ స్వాభిమానాన్ని పెంపొందిస్తుంది


స్థానిక పాలనలో చురుకుదనం


అభివృద్ధికి ప్రభుత్వం జాగ్రత్త పడేలా చేస్తుంది



👎 ప్రతికూల ఫలితాలు:


దేశ సమైక్యతకు హాని


విభజన, హింసాకాండలు


మధ్య రాష్ట్ర విభేదాలు


రాజకీయం మీద దుష్ప్రభావం




---


🔧 ప్రభుత్వం తీసుకున్న చర్యలు:


1. రాష్ట్రాల పునర్ వ్యవస్థీకరణ – భాషాపరంగా మరియు అవసరాన్ని బట్టి కొత్త రాష్ట్రాల ఏర్పాట్లు



2. వెనుకబడిన ప్రాంతాల అభివృద్ధికి నిధులు – (Backward Region Grant Fund)



3. ఆకర్షణీయ జిల్లా కార్యక్రమం – (Aspirational District Programme)



4. జోనల్ కౌన్సిల్లు, ఇంటర్-స్టేట్ కౌన్సిల్ – రాష్ట్రాల మధ్య సమన్వయం



5. నిధి, పథకాల ద్వారా వెనుకబడిన ప్రాంతాల చేర్చుట – పీఎం-జీఎస్‌వై, ఆరోగ్య మిషన్





---


🧭 ఇంకా ఏం చేయాలి?


సమానాభివృద్ధికి ప్రత్యేక పెట్టుబడులు వెనుకబడిన రాష్ట్రాల్లో పెట్టాలి


ఆర్థిక హక్కులు రాష్ట్రాలకు మరింత ఇవ్వాలి


స్థానిక భాషలు, సంస్కృతి ప్రోత్సహించాలి


రాజకీయ చర్చల వేదికలను బలోపేతం చేయాలి


వలస కార్మికులకు పునరావాస, ఉపాధి అవకాశాలు కల్పించాలి




---


✅ ఉపసంహారం:


భారతదేశ భవిష్యత్తు ప్రాంతీయ సమానాభివృద్ధిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. అసమాన అభివృద్ధి ప్రజల్లో అసంతృప్తికి దారితీస్తే, అది జాతీయ సమైక్యతకు ముప్పు. ప్రతి ప్రాంతానికీ అవకాశాలు, వనరుల పంపిణీ, గుర్తింపు సమానంగా ఉండే విధంగా పాలన ఉండాలి. అప్పుడే అభివృద్ధి వల్ల ఏర్పడే ప్రాంతీయవాదం బదులు, అభివృద్ధి వల్లే ఐక్యత పెరుగుతుంది.



---

ఇక్కడ "భారతదేశంలో అసమాన అభివృద్ధి ప్రాంతీయవాదానికి దారితీసింది" అనే వ్యాసాన్ని తెలుగులో గుర్తుపెట్టుకోవడానికి సులభమైన Memory Techniques ఉన్నాయి. ఇవి Group 1 మెయిన్స్ పరీక్ష కోసం ప్రత్యేకంగా రూపొందించబడ్డాయి.



---


🧠 1. సూత్రాలుగా గుర్తుపెట్టుకునే విధానం (Acronym – "వీపర్")


వీపర్ అంటే ఏంటి?

వీ-ప-ర-ఇ-అ = ప్రాంతీయవాదం పుట్టుకకు కారణాలు


👉 వీ-ప-ర-ఇ-అ


వీ – వనరుల దోపిడి (Resource exploitation)


ప – పేదరికం, అభివృద్ధి లోపం


ర – రాజకీయ నిర్లక్ష్యం


ఇ – ఇళ్ల నుంచి వలసలు


అ – అహంకార భాష, సంస్కృతి గౌరవం



🧠 స్మృతి వాక్యం: "వీపర్ బాంబ్ వేశాడు ప్రాంతీయవాదం పేలింది"



---


🎭 2. కథా స్మృతి (Story Technique): “క్లబ్ ఆఫ్ కోపం”


ఒక ఊహించిన సంఘటన:


> భారతదేశంలో ఒక క్లబ్ ఉంది – "క్లబ్ ఆఫ్ కోపం".

తెలంగాణ అన్నాడు – "నన్ను విడదీయండి, నాకు ప్రత్యేక గది కావాలి!"

తమిళనాడు: "హిందీని బలవంతంగా నాకెందుకు?"

జార్ఖండ్: "నా కోల్ తీసుకుని నన్ను పేదగా వదిలేస్తారా?"

ఉత్తరప్రదేశ్ యువకుడు ముంబయిలో: "ఇక్కడి వాళ్లు ఉద్యోగాలు మాకివ్వరు!"

ఆ క్లబ్‌లో ప్రతీ రాష్ట్రం కోపంతో మాట్లాడుతుంది –

ఇది అసమాన అభివృద్ధి వల్ల వచ్చిన ప్రాంతీయవాదం కథ.





---


🪜 3. మెట్టు పద్ధతి (Ladder Technique):


5 మెట్ల పద్ధతి – అభివృద్ధి నుంచి ప్రాంతీయవాదం వరకు:


1️⃣ అభివృద్ధి లోపం

2️⃣ నిరుద్యోగం

3️⃣ వలసలు

4️⃣ స్థానికత ఉద్యమాలు

5️⃣ విభజన లేదా ప్రత్యేక రాష్ట్ర డిమాండ్లు


🧠 గుర్తుంచుకోండి: "అభివృద్ధి పడిపోయిన మెట్టు – దేశానికి విరామం కాదు, విభజనకు వేదిక"



---


🎯 4. చిత్రకల్పన స్మృతి (Mind Hook Metaphor):


భారతదేశాన్ని ఒక కుటుంబంగా ఊహించండి.


పెద్దపిల్లలు (మహారాష్ట్ర, తమిళనాడు) బాగా తింటున్నారు


చిన్నపిల్లలు (బిహార్, ఒడిశా) ఆకలితో ఉన్నారు


చిన్నవాడు అన్నాడు: "నాకేలా న్యాయం లేదు?"


కుటుంబం నుంచి వెళ్లిపోవాలని ప్రయత్నించాడు – అదే ప్రత్యేక రాష్ట్ర ఉద్యమం



👉 అభివృద్ధిలో అసమానత ఉంటే – కుటుంబంలో విడాకులే ఫలితం!



---


🔁 5. స్పీడ్ రివిజన్ కోసం 8 Trigger Words:


ఈ 8 పదాలు చెప్పగానే మొత్తం వ్యాసం గుర్తుకురావాలి:


Trigger Word గుర్తించవలసిన విషయం


తెలంగాణ అభివృద్ధి లోపం వల్ల ప్రత్యేక రాష్ట్రం

జార్ఖండ్ వనరులు ఉన్నా ప్రజలు పేదగా ఉన్నారు

తమిళనాడు హిందీ వ్యతిరేక ఉద్యమం

బోడోలాండ్ ఉత్తరంపూర్వ ప్రజల తక్కువ గుర్తింపు

నక్సలిజం గిరిజన ప్రాంతాల వనరుల దోపిడి

మహారాష్ట్ర స్థానికత ఉద్యమాలు (MNS)

జమ్మూ కాశ్మీర్ ప్రత్యేక హోదా డిమాండ్

కావేరి జలవివాదం రాష్ట్రాల మధ్య వివాదం




---



at

No comments:

Post a Comment

Subscribe to: Post Comments (Atom)